1/ Nghiệp vụ huy động tiền gửi của Ngân hàng thương mại
Tiền gửi khách hàng là nguồn tài nguyên quan trọng nhất của NHTM, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn tiền của NHTM. Để có thể gia tăng tiền gửi trong môi trường cạnh tranh, và nguồn tiền gửi ngày càng có chất lượng cao, các NHTM đã đưa ra và thực hiện nhiều hình thức huy động vốn khác nhau.

a/ Tiền gửi thanh toán

– Đối tượng khách hàng và tình huống sử dụng

Tiền gửi thanh toán là hình thức hoạt động huy động vốn của Ngân hàng thương mại hiện nay bằng cách mở cho khách hàng tài khoản gọi là tài khoản tiền gửi thanh toán. Tài khoản này mở cho các đối tượng khách hàng, cá nhân hoặc tổ chức, có nhu cầu thực hiện thanh toán qua NH.

Để thực hiện nghiệp vụ thanh toán này, đòi hỏi khách hàng phải mở tài khoản tiền gửi thanh toán ở NH. Số dư có trên tài khoản thanh toán của khách hàng có thể hình thành từ hai nguồn: (1) do khách hàng nộp tiền mặt vào. (2) do khách hàng nhận tiền chuyển khoản từ các đơn vị khác. Số dư này nhằm duy trì khâ năng thanh toán và chi trả của khách hàng ở bất cứ thời điểm nào.

Tuy nhiên không phải lúc nào khách hàng cũng sử dụng số dư này, do vậy số dư này nhàn rỗi tạm thời cho đến khi được huy động vào thanh toán. Những lúc tạm thời nhàn rỗi này, số dư tài khoản thanh toán trở thành nguồn vốn của NH. Do đó NH có thể sử dụng cho hoạt động của mình.

Mặt khác, tài khoản tiền gửi là loại tài khoản không kỳ hạn, khách hàng có thể rút bất cứ lúc nào mà không cần bào trước cho NH nên NH rất khó có kế hoạch việc sử dụng nguồn tiền gửi này. Do đó đối với loại tiền gửi này NH trả lãi suất rất thấp, thậm chi không trả lãi suất cho khách hàng. Do không được trả lãi cao, nên khách hàng không duy trì số dư tài khoản nhiều, chỉ đủ chi trả cho nhu cầu hàng ngày. Mặc dù số dư không lớn nhưng với số tài khoản lớn nên tổng số vốn huy động qua tiền gửi thanh toán của tất cả các khách hàng trở nên đáng kể.

+ Thủ tục mở tài khoản

Hiện nay các NHTM đều khuyến khích và tào điều kiện thuận lợi cho khách hàng mở tài khoản tiền gửi thanh toán tại NH. Để mở tài khoản thanh toán tại NH khách hàng cần làm thủ tục như sau :

+ Đối với khách hàng cá nhân chỉ cần điền vão mấu giấy đề nghị mở tài khoản tiền gửi cá nhân, đăng ký chữ ký mẫu , xuất trình và nộp bản sao chứng minh nhân dân.

+ Đối với khách hàng là tổ chức, chỉ cần điền vào mẫu giấy đề nghị mở tài khoản tiền gửi thanh toán, đăng ký chữ ký mẫu và mẫu con dấu của người đại diện. Xuất trình và nộp bản sao giấy chứng minh tư cách pháp nhân của tổ chức, và các giấy tờ chứng minh tư cách đại diện hợp pháp của chủ tài khoản.

+ Đối với khách hàng là đồng chủ tài khoản cần điều kiện và nộp giấy đề nghị mở tài khoản đồng sở hữu, các giấy tờ chứng minh tư cách đại diện hợp pháp của người đại diện cho tổ chức tham gia tài khoản đồng sở hữu, văn bản thỏa thuận quản lý và sử dụng tài khoản chung của các đồng chủ tài khoản.

– Tính lãi tiền gửi thanh toán

Tùy vào điều kiện của từng nước để tính lãi tiền gửi thanh toán.

Thông thường ở các nước phát triển không có lãi tiền gửi thanh toán do mục đích chính của việc gửi tiền là dùng để thanh toán chứ không phải dùng để sinh lời.

Ở Việt Nam lãi suất của tiền gửi thanh toán vẫn có nhưng rất thấp, khoảng từ 0.2 – 0.5%/ 1 tháng.


Tham khảo thêm các bài viết sau:
+ lãi suất hoàn vốn
+ công thức tính điểm hòa vốn của dự án

b/ Huy động vốn qua tài khoản tiền gửi tiết kiệm

– Tiết kiệm không kỳ hạn

Sản phẩm tiền gửi tiết kiệm không ký hạn được thiết kế dành cho đối tượng khách hàng cá nhân hoặc tổ chức có tiền tạm thời nhàn rỗi muốn gửi NH vì mục tiên an toàn và sinh lời nhưng không thiết lập được kế hoạch sử dụng tiền trong tương lai.

Đối với khách hàng khi lực chọn hình thức gửi tiền này thì mục tiêu an toàn và tiện lợi quan trong hơn mục tiêu sinh lời. Đối với NH, vì loại tiền gửi này NH muốn rút ra bất cứ lúc nào cũng được nên NH phải đảm bảo tồn quỹ để chi trả và khó lên kế hoạch sử dụng tiền gửi để cấp tín dung. Do đó lãi suất của loại tiền gửi này là rất thấp.

+ Thủ tục mở sổ tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn rất đơn giản. Chỉ cần khách hđến bất cứ chi nhánh nào của NH điền vào mẫu giấy đề nghị gửi tiết kiệm không kỳ hạn có kèm theo chứng minh nhân dân và chữ ký mẫu. Nhân viên sẽ hoàn tất thủ tục nhận tiền và cấp sổ tiền gửi ngay cho khách hàng.

+ Với sổ tiết kiệm không kỳ hạn, khách hàng có thể gửi tiền và rút tiền ra bất cứ lúc nào trong giờ giao dịch, Tuy nhiên, khác với hình thức tài khoản tiền gửi thanh toán . mối lần giao dịch khách hàng phải xuất trình sổ tiền gửi và chỉ có thể thực hiện giao dịch ngân quỹ như là gửi tiền và rút tiền chứ không thể thực hiện được các giao dịch thanh toán.

Mặc dù số dư tài khoản tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng thường không lớn do lãi suất thấp nhưng nếu NH thu hút được số lượng khách hàng khá lớn thì tổng khối lượng vốn huy động qua hình thức tiền gửi này có thể trở nên lớn đáng kể.

– Tiết kiệm định kỳ

+ Khác với tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm định kỳ được thiết kế dành cho khách hàng cá nhân và tổ chức có nhu cầu gửi tiền vì mục tiêu an toàn, sinh lợi và thiết lập được kế hoạch sử dụng tiền trong tương lai.

+ Đối tượng khách hàng chủ yếu của loại tiền gửi này là các cá nhân muốn có thu nhập ổn định và thường xuyên, đáp ứng nhu cầu chi tiêu hàng tháng hoặc hàng quý. Mục tiêu quan trọng khi gửi tiền loại này là lợi tức có được theo định kỳ.

Do vậy lãi suất đóng vai trò quan trọng để thu hút được đối tượng khách hàng này. Dĩ nhiên lãi suất trả cho tiền gửi tiết kiệm định kỳ cao hơn không kỳ hạn. Ngoài ra mức lãi suất còn thay đổi tùy theo loại kỳ hạn gửi , tùy theo loại đồng tiền gửi tiết kiệm và tùy theo uy tín và rủi ro của NH nhận tiền gửi.

+ Về thủ tục mở sổ, theo dõi hoạt động và tính lãi suất như tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn. Nhưng khác nhau ở chỗ khách hàng chỉ được rút tiền gửi theo đúng kỳ hạn, không được phép rút trước thời hạn. Tuy nhiên để khuyến khích và thu hút khách hàng gửi tiền đôi khi NH cho phép khách hàng được rút trước kỳ hạn nếu có nhu cầu, nhưng khi đó khách hàng bị mất tiền gửi hoặc chỉ được trả lãi suất không kỳ hạn.

+ Tiền gửi có kỳ hạn có thể được chia làm nhiều loại. Căn cứ vào thời hạn có thể chia thành kỳ hạn 1, 2, 3, …..12, 13 hoặc lâu hơn đến 36 tháng. Căn cứ vào phương thức trả lãi có thể chia thành:

(1) Tiền gửi kỳ hạn lĩnh lãi đầu kỳ.

(2)Tiền gửi kỳ hạn lĩnh lãi cuối lỳ.

(3)Tiền gửi lỳ hạn lĩnh lãi định kỳ

Với việc phân chia tiền gửi kỳ hạn thành nhiều loại khác nhau làm cho sản phẩm tiền gửi của NH trở nên đa dạng và phong phú có thể đáp ứng được nhu cầu gửi tiền đa dạng của khách hàng.

– Các loại tiết kiệm khác

Ngoài hai loại gửi tiết kiệm chính là tiết kiệm không kỳ hạn và tiết kiệm định kỳ, hầu hết các NHTM đều thiết kế những loại tiền gửi tiết kiệm khác như tiết kiệm tiện ích, tiết kiệm có thưởng, tiết kiệm an khang… với nét đặc trưng riêng nhằm làm cho sản phẩm của mình luôn được đổi mới theo nhu cầu khách hàng và tạo ra rào cản dị biệt để chống lại sự bắt chước của các đối thủ cạnh tranh.

2/ Nghiệp vụ huy động vốn qua phát hành các loại giấy tờ có giá
Việc hoạt động huy động vốn của Ngân hàng thương mại hiện nay thường giao cho phòng nguồn vốn, trong đó có thể chia ra thành hai bộ phận: Huy động vốn ngắn hạn và huy động vốn dài hạn.

a/ Huy động vốn ngắn hạn qua phát hành các loại giấy tờ có giá
– Xác định khách hàng tiềm năng

Huy động vốn qua các loại giấy tờ có giá có nghĩa là nhân viên NH thay mặt NH bán các loại giấy tờ có giá cho khách hàng. Điều này đòi hỏi bạn nhân viên phải biết cách xác định các khách hàng tiềm năng là ai? Hay ai sẽ là người có thể mua sản phẩn của mình.

Xác định khách hàng tiềm năng là xác định xem ai có khả năng và nhu cầu mua các loại giấy tờ có giá do NH phát hành. Khách hàng tiềm năng trong trường hợp này là các nhà đầu tư ngắn hạn., nhứng người có tiền tệ tạm thời nhàn rỗi cần đầu tư sinh lợi,nhưng phải đảm bảo mục tiêu thanh khoản. Các nhà đầu tư ngắn hạn có thể được nhìn dưới hai dạng:

+ Các nhà đầu tư tổ chức bao gồ các doanh nghiệp, các công ty bảo hiểm, các loại quỹ và các tổ chức khác.

+ Các nhà đầu tư cá nhân như các ca sỹ, cầu thủ bóng đá, người nghỉ hưu, nhân viên làm việc hưởng lương….vừa nhận được thu nhập nhưng tạm thời chưa sử dụng đến.

Các khoản thu nhập của họ tạm thời nhàn rỗi cho đến khi được sử dụng, do vậy họ có nhu cầu đầu tư ngắn hạn. Đây là một dạng khách hàng tiềm năng

Nguồn : https://luanvan1080.com/huy-dong-von...-hien-nay.html