Cơ sở hạ tầng có thể hiểu là toàn bộ những yêu cầu về mặt vật chất, kỹ thuật,... Tồn ở trong xã hội và môi trường sử dụng để phục vụ cho mọi quy trình sản xuất, đời sống của con người. Hãy cùng mytoan.com.vn tìm hiểu kỹ hơn về khái niệm Cơ sở hạ tầng là gì trong bài viết sau đây nhé.
Cơ sở hạ tầng là gì?
Cơ sở hạ tầng là 1 thuật ngữ tổng hợp dùng để chỉ những bộ phận kết cấu, nền móng cho việc phát triển nền kinh tế.
Dựa trên phương diện hình thức, Cơ sở hạ tầng là những tài sản hữu hình gồm có đường xá, cầu cống, hệ thống thủy lợi, các công trình công cộng, những công trình hạ tầng kỹ thuật, lực lượng lao động tri thức… căn cứ trên cơ sở có sẵn, những hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội luôn được duy trì & phát triển. Đây cũng chính là những công trình thuộc hạ tầng xã hội hoặc hạ tầng nền móng theo quy định ở Mục 1.2 Quy chuẩn xây dựng Việt Nam QCXDVN 01:2008/BXD.
Dựa trên phương diện kinh tế hàng hóa thì Cơ sở hạ tầng là một loại hàng hóa công cộng. Loại hàng hóa này sử dụng để phục vụ cho mặt lợi của toàn cộng đồng.
Xét trên khía cạnh đầu tư, Cơ sở hạ tầng là kết quả, mặt hàng của quy trình đầu tư được gom góp lại qua khá nhiều thế hệ. Nó được coi là một bộ phận giá trị, tiết kiệm quốc gia, được đầu tư đáp ứng mọi yêu cầu, mục đích phát triển trên mọi mặt của đất nước.
Từ ấy, tựu chung lại có thể hiểu như sau: Cơ sở hạ tầng có thể hiểu là toàn bộ các yêu cầu về vật chất, kỹ thuật, thiết chế xã hội… được trang bị các yếu tố vật chất phục vụ cho hoạt động sản xuất & đời sống loài người. Cơ sở hạ tầng vừa có những yếu tố vật chất vừa phi vật chất & nó cũng là mặt hàng của quy trình đầu tư để làm nền tảng cho sự phát triển của toàn xã hội.

>>> Tìm hiểu thêm về: Thi công hạ tầng

Phân loại các Cơ sở hạ tầng
Dựa trên những tiêu chuẩn khác biệt, Cơ sở hạ tầng được chia ra thành khá nhiều loại như sau:

Theo ngành kinh tế, xã hội
  • Cơ sở hạ tầng kinh tế là một bộ phận thuộc những ngành phục vụ cho quá trình làm ra tạo ra sản phẩm hoặc tiếp tục quá trình tạo thành trong lưu thông hàng hóa. Nó sẽ gồm hệ thống đường xá, giao thông vận tải, thủy lại, cấp thoát nước, sân bay, bến cảng…
  • Cơ sở hạ tầng xã hội là bộ phận thuộc các lĩnh vực bảo đảm các điều kiện chung cho hoạt động văn hóa, xã hội, đời sống của con người với những ngành nghề y tế, giáo dục, văn hóa, xã hội, các công trình công cộng.
  • Cơ sở hạ tầng môi trường là bộ phận thuộc những ngành nghề phục vụ cho việc bảo vệ, giữ gìn, cải tạo môi trường sống như các công trình phòng chống thiên tai, công trình bảo vệ đất, rừng, biển, hệ thống khắc phục chất thải công nghiệp…
  • Cơ sở hạ tầng an ninh quốc phòng là một bộ phận đảm bảo các điều kiện vật chất kỹ thuật chung cho ngành này bao gồm hệ thống nền tảng vật chất tạo nên bảo quản vũ khí, bảo dưỡng vũ khí, khí tài,...


>>> Tham khảo thêm về cơ sở hạ tầng đô thị: https://mytoan.com.vn/ha-tang-do-thi/

Theo những ngành kinh tế quốc dân
Cơ sở hạ tầng sẽ được phân theo các ngành nghề như: giao thông vận tải, bưu chính, năng lượng, xây dựng, thủy lợi, giáo dục, y tế, văn hóa xã hội…
Theo vùng lãnh thổ, khu vực dân cư
Cơ sở hạ tầng được chia thành: Cơ sở hạ tầng đô thị, Cơ sở hạ tầng nông thôn, Cơ sở hạ tầng kinh tế biển, Cơ sở hạ tầng đồng bằng…
Theo cấp quản lý
Cơ sở hạ tầng được chia thành các cấp bởi vì trung ương quản lý, do địa phương quản lý:
  • Bởi trung ương quản lý bao gồm Cơ sở hạ tầng có quy mô lớn bao gồm hệ thống đường quốc lộ, đường sắt, sân bay, bến cảng,...
  • Do địa phương quản lý gồm: Cơ sở hạ tầng giao cho tỉnh/huyện/xã như cầu đường, kênh rạch, cơ sở giáo dục, y tế, văn hóa…

Nhờ vào cách phân loại này để có thể để xác định được rõ trách nhiệm cũng như nâng cao tính chủ động của các cấp chính quyền trong việc khai thác tối đa những nguồn vốn đầu tư phát triển Cơ sở hạ tầng ở địa phương. Bên cạnh đó, nhờ vào đó để có được biện pháp quản lý, sử dụng tốt Cơ sở hạ tầng thuộc phạm vi quản lý.

Theo đặc tính, tính chất
Cơ sở hạ tầng được phân thành Cơ sở hạ tầng mang hình thái vật chất & phi vật chất:
  • Cơ sở hạ tầng mang hình thái vật chất gồm có các công trình như hệ thống đường giao thông, điện, kênh rạch, trường học, công trình y tế, cơ sở quốc phòng an ninh…
  • Cơ sở hạ tầng mang loại hình phi vật chất bao gồm hệ thống thiết chế xã hội, cơ chế hoạt động, an ninh trật tự, thủ tục hành chính… Đây đều là những nhân tố liên quan đến điều kiện, môi trường phục vụ cho những hoạt động văn hóa, kinh tế, xã hội.

Ở trên là toàn bộ những thông tin chi tiết lý giải về vấn đề Cơ sở hạ tầng là gì, phân loại Cơ sở hạ tầng theo các tính chất, dạng thức riêng. Từ việc phân loại Cơ sở hạ tầng trên những tiêu chí khác nhau thành các loại hình khác nhau sẽ hỗ trợ việc phân cấp quản lý, đầu tư xây dựng, khai thác sử dụng những loại Cơ sở hạ tầng phù hợp đáp ứng được yêu cầu phát triển của kinh tế, xã hội.